Investicioni krediti za razvoj preduzetništva

1. Cilj programa

Program promoviše podršku razvoju preduzetništva, kroz ispunjenje ciljeva kao što su: otvaranje novih radnih mjesta kroz podsticanje preduzetništva i započinjanje sopstvenog biznisa; animiranje ciljnih grupa – mladih ljudi, žena, studenata, lica sa invaliditetom, ranjivih kategorija i drugih, da samostalno započnu kreiranje svoje budućnosti i posvete se biznisu; stimulisanje inovativnosti i kreativnosti mladih; podsti-canje daljeg rasta i razvoja postojećih MSP itd.

Kroz ovaj program, Investiciono - razvojni fond Crne Gore A.D. u saradnji sa Ministarstvom ekonomskog razvoja, realizuje nefinansijsku i finansijsku podršku razvoju preduzetništva u Crnoj Gori, i to za registraciju novih i unapređenje poslovanja postojećih preduzetnika i/ili preduzeća koji posluju kraće od godinu dana (od dana apliciranja na Javni poziv resornog ministarstva).

2. Namjena kredita

Kredit je namijenjen novoosnovanim privrednim subjektima, koji su na početku razvoja svog biznisa, da krenu u preduzetničke vode i stimulišu se određenim mjerama nefinansijske i finansijske podrške.

Da bi kandidati stekli uslov da apliciraju za kreditna sredstva kod IRF-a neophodno je da pohađaju preduzetničke cikluse edukacije organizovane od strane Ministarstva ekonomskog razvoja. Ministarstvo ekonomskog razvoja kroz tehničku podršku priprema propisanu projektnu dokumentaciju i istu dostavlja IRF-u na konačno odlučivanje. IRF će na osnovu prijedloga Ministarstva, a u skladu sa svojom poslovnom politikom i uslovima definisanim predmetnom kreditnom linijom, donijeti konačnu odluku o odobravanju kreditnih sredstava.

Krediti su namijenjeni za ulaganja u materijalnu imovinu (građevinski objekti, oprema i uređaji i sl.), nematerijalnu imovinu (razvoj proizvoda ili usluga, patenti, licence, koncesije, autorska prava, franšize i sl.) i obrtna sredstva.

Iznos kredita namijenjen ulaganju u obrtna sredstva može biti do 30,00 % ukupnog iznosa kredita.

IRF CG A.D. može finansirati do 75,00% vrijednosti ukupne investicije.

Finansijska podrška se neće odobravati u sljedeće svrhe:

Proizvodnja i prodaja vojne opreme ili usluga;
Izgradnja stambenih i poslovnih prostora radi prodaje, kao i izgradnja benzinskih pumpi;
Učešće u projektima kojima se krše međunarodno priznata prava radnika, uključujući bezbjednost na radu, pravila i procedure u Crnoj Gori;
Bilo koja aktivnost koja se smatra nezakonitom ili štetnom po okolinu i opasnom za ljudsko zdravlje;
Bankarstvo i osiguranje;
Trgovina valutama i hartijama od vrijednosti;
Djelatnosti izdavanja novina i drugih povremenih izdanja, djelatnosti proizvodnje i emitovanja radijskog i televizijskog programa, djelatnosti novinskih agencija;
Kupovina udjela u drugim društvima, akcija i ostalih vrijednosnih papira;
Trgovina valutama i hartijama od vrijednosti;
Nemoralne i nelegalne aktivnosti.

3. Korisnici kredita

Korisnici kredita mogu biti privredna društva i preduzetnici u svim oblicima organizovanja koje predviđa Zakon o privrednim društvima koja/i dostave potvrdu od strane Ministarstva ekonomskog razvoja a u skladu sa raspisanim Javnim pozivom.

Krajnji korisnici ovih kreditnih aranžmana mogu biti samo podnosioci zahtjeva koji su uspješno završili obuku kod Ministarstva ekonomskog razvoja Crne Gore.

Ukoliko je podnosilac zahtjeva privredno društvo, samo privredno društvo i osnivači društva ne mogu imati više od 20,00% učešća u vlasništvu drugog društva, dok u slučaju preduzetnika, isti ne smije participirati u vlasništvu drugog privrednog subjekta sa više od 20,00%.

Korisnici kredita ne mogu biti privredna društva koja u vlasničkoj strukturi imaju udjele pravnih lica preko 20,00%.

Pravo na kredit ne postoji, već IRF CG A.D. na osnovu svakog pojedinačnog zahtjeva donosi posebnu odluku.

4. Način kreditiranja

IRF CG A.D. realizuje ovaj Program direktnim kreditiranjem korisnika kredita.

Investiciono - razvojni fond Crne Gore A.D. ovaj program realizuje u saradnji sa Ministarstvom ekonomskog razvoja i u saradnji sa drugim relevantnim državnim organima, ministarstvima i opštinama na sljedeći način:

Ministarstvo ekonomskog razvoja Crne Gore:

Pripremiće i realizovati posebne cikluse preduzetničkog obrazovanja za svaku ciljnu grupu;
Objaviti javni poziv za kandidate koji će pohađati cikluse edukacije i uraditi selekciju na osnovu kriterijuma koje će unaprijed definisati;
U toku ciklusa preduzetničkog obrazovanja pripemiće se biznis plan i ostala potrebna dokumenta na osnovu kojih će se moći konkurisati kod IRF CG A.D. za dobijanje kredita;
Pratiće realizaciju biznis planova koji budu kreditno podržani.

Investiciono-razvojni fond Crne Gore A.D.

Obezbijediće kreditna sredstva;
Donosiće konačne odluke o kreditima.

Potencijalni korisnici kredita će potrebnu dokumentaciju prikupljati uz podršku Ministarstva ekonomskog razvoja Crne Gore.

Nakon raspisivanja Programa podrške Ministarstvo ekonomskog razvoja obezbijediće da se detaljno informišu svi zainteresovani o mogućnostima i koracima za dobijanje nefinansijske i finansijske podrške.

Zahtjevi za odobrenjem kredita koji nisu dokumentovani obaveznom propisanom dokumentacijom neće se razmatrati.

5. Kreditni uslovi

Krediti koji se odobravaju po ovoj kreditnoj liniji biće finansirani iz sopstvenog kreditnog potencijala.

Direktno kreditiranje:

Maksimalni iznos do 50.000,00 € (za registrovane preduzetnike do 30.000,00 €) ;
Kamatna stopa iznosi 4,40% na godišnjem nivou uz proporcionalni način obračuna kamate;
Rok otplate do 12 godina (uključujući grejs period);
Grejs period do 4 godine.

Posebni uslovi kreditiranja:

• Za subjekte koji projekte realizuju u opštinama sjevernog regiona i u opštinama koje su ispod prosječne vrijednosti indeksa razvijenosti u Crnoj Gori kamatna stopa iznosi 3,90% na godišnjem nivou uz proporcionalan način obračuna kamate.

Zavisno od cijene raspoloživih izvora finansiranja, kamatna stopa može biti veća, sa čim bi korisnik sredstava Fonda bio uredno upoznat.

6. Naknade

Visina naknade je 0,30 % na odobreni iznos kredita.

7. Korišćenje kredita

Rok korišćenja kredita je do 12 mjeseci.

Krajnji period korišćenja određivaće se za svaki kreditni aranžman pojedinačno u zavisnosti od realnih potreba i dinamike ulaganja sredstava.

Korisnici kredita dužni su kredit koristiti namjenski u skladu sa ovim programom i ugovorom koji se potpiše između IRF CG A.D. i korisnika.

IRF CG A.D. će sprovoditi kontrolu namjenskog korišćenja kredita.

IRF CG A.D. realizuje odobrene direktne kredite čija je namjena investiranje u osnovna sredstva (i sitan inventar) i obrtna sredstva, prenosom sredstava na:

račun dobavljača, odnosno izvršioca usluga/radova ili
račun Korisnika kredita jednokratno ili po tranšama, fazno.

Prenos sredstava direktno na račun Korisnika kredita po tranšama - fazno, podrazumijeva da se naredni prenos sredstava po pravilu neće vršiti prije nego što Korisnik kredita opravda namjensko trošenje prethodno realizovanih sredstava po odobrenom kreditu.

Izuzetno, u slučaju refundacije plaćenih ulaganja, prenos sredstava na račun korisnika kredita se može izvršiti jednokratno ili po tranšama - fazno, shodno važećem pravilniku IRF CG A.D.

Napomena:

Privredni subjekti koji kroz ovo kreditnu liniju realizuju kredit kod IRFCG, mogu podnijeti zahtjev kod Ministarstva ekonomskog razvoja i ostvariti pravo na bespovratnu podršku za pokriće dijela kreditnih sredstava (neotplaćenog iznosa glavnice), i to:

u iznosu do 15% vrijednosti realizovanog kredita, za kredite vrijednosti do 25.000 eura, a u maksimalnom iznosu do 3.000 eura, odnosno
do 10%, za kredite vrijednosti od 25.000 do 50.000 eura, u maksimalnom iznosu do 5.000 eura.

8. Instrumenti obezbjeđenja

IRF CG A.D. će kao instrumente obezbijeđenja kredita prihvatati mjenice,hipotekena nepokretnostima (procijenjena vrijednost nepokretnosti mora biti najmanje vrijedna koliko i iznos traženog kredita), bankarske garancije, garancije jedinica lokalne samouprave, garancije Vlade Crne Gore, jemstva bonitetnih pravnih lica, zaloge potraživanja, administrativne zabrane na primanja minimum jednog bonitetnog žiranta (u zavisnosti od iznosa kredita i primanja žiranta) i druge uobičajene instrumente obezbjeđenja u bankarskom poslovanju u skladu sa aktima IRF CG A.D i odlukama nadležnih organa IRF CG A.D.

Sve troškove u vezi pribavljanja instrumenata obezbjeđenja i sprovođenje poslova oko osiguranja, brisanja i povraćaja realizovanih instrumenta snosi korisnik kredita.

9. Potrebna dokumentacija

9.1 Potrebna dokumentacija za podnosioce zahtjeva sa registrovanom djelatnošću

Zahtjev za kredit;
Potvrda o uspješno završenoj obuci kod Ministarstva ekonomskog razvoja Crne Gore;
Investicioni program u skladu sa metodologijom IRF CG A.D., odnosno investicioni program prihvatljive sadržine;
Izvod iz Centralnog registra privrednih subjekata ne stariji od 30 dana;
Rješenje o registraciji za PDV, ako je krajnji korisnik obveznik PDV-a;
Važeći statut društva;
Saglasnost za pristup podacima Regulatornog kreditnog registra Centralne banke Crne Gore (RKR) uključujući osnivače i povezana lica;
Važeći obrazac ovjerenih potpisa lica ovlašćenih za zastupanje (OP) i važeći karton deponovanih potpisa;
Potvrda Uprave prihoda (poreske uprave) o urednom izmirivanju poreza i doprinosa ne starija od 30 dana;
Komplet obrazaca za godišnje račune (Bilans stanja, Bilans uspjeha, Bruto bilans (Zaključni list), Analitika kupaca i dobavljača), kao i presjek gore navedenih izvještaja za tekuću godinu, izuzev kod klijenata koji nisu u obavezi da sastavljaju finansijske izvještaje;
Odgovarajući obrazac za posljednji mjesec uplate poreza i doprinosa za zaposlene ovjeren od Uprave prihoda (poreske uprave), kao dokaz broja zaposlenih;
Prijedlog instrumenata obezbjeđenja;
Profakture (kopija ili original) za nabavku opreme, sitnog inventara i obrtnih sredstava, predračune za izvođenje građevinskih radova, predugovore o kupoprodaji nekretnina (IRF CG A.D. neće prihvatati ponude/predugovore koji su izdati od fizičkih lica osim kod kupoprodaje nekretnina, ponude/predugovore od povezanih lica kao ni interne fakture).Predmetna dokumentacija ne može biti starija od 3 mjeseca od datuma predaje zahtjeva za kredit.

Za izgradnju/dogradnju/rekonstrukciju poslovnog objekta:

· List nepokretnosti nekretnine gdje se realizuje predmetna investicija ne stariji od 30 dana;

· Građevinska dozvola (ekvivalent shodno zakonu) koja glasi na podnosioca zahtjeva;

· Predmjer, predračun i ponude za izvođenje radova.

Za kupovinu poslovnog prostora:

List nepokretnosti u kojem je upisana nekretnina koja je predmet kupoprodaje ne stariji od 30 dana;

Predugovor/ugovor o kupoprodaji nekretnine (ovjeren od strane notara).

Sva dokumentacija se po pravilu dostavlja na crnogorskom jeziku.

Stručna služba IRF CG A.D. zadržava pravo da zahtijeva dodatnu dokumentaciju.

10. Ostale odredbe

Dodatna pravila koja se primjenjuju na ovaj Program kreditiranja, a koja nisu pomenuta u ovom dokumentu, definisana su posebnim aktima koje donose nadležni organi IRF CG A.D.

11. Period trajanja kreditne linije

Kreditna linija traje do 31.12.2023. godine, odnosno do njene promjene ili ukidanja.

Predsjednik Odbora direktora

Velizar Kaluđerović

KREDITIRANJE